دشت ها و دمن های استان چهارمحال و بختیاری، در بهار مانند قوطی عطارهاست كه سرشاز از گیاهان می باشد و مملو از شكوفه های بهاری گیاهان دارویی كه روح را نوازش می دهد.

پیرزن ها قدیمی كه یادت هست، تا سرفه می كردی، قوری جوشانده را بار می گذاشت تا دم بكشد و دو سه پیمانه از جوشیدنی ها مادربزرگ نفس كشیدن را برایت راحت تر می كرد.

مادر بزرگ گیاهان دارویی را خودش از كوهسار جمع می كرد یا در نهایت از عطاری شهر می خرید و در بقچه پر از بوی بهار می گذاشت تا به موقع استفاده كند.

مادر بزرگ ها آنقدر به گیاهان دارویی خود اعتقاد داشتند كه حتی در آبگوشت و غذاها نیز گیاهان دارویی می ریختند تا طمع خوش غذا در ایوان قدیمی خانه منتشر شود.

مادر بزرگ ها حتی در خمره پنیز نیز' خوشا روزه ' می ریختند تا پنیر خوشبو تر و خوش طعم تر شود و برای این كه بچه ها پنیر زیاد نخوردند می گفتند پنیر زیاد آدم را تنبل می كند و البته چیزهای دیگر نیز می گفتند.

اما در نو شدن طبیعت، این روزها بقچه نوروز در چهارمحال وبختیاری با قدم رنجه بهار پر می شود از مرهم،گل گاو زبان، همیشه بهار، بابونه، دانه گشنیز، دانه هویج وحشی، دانه زیره سبز، دانه شوید دانه رازیانه، بلوط، شیرین بیان، نعناع بیابانی، بارهنگ،دانه كدو تنبل،گاو چشم، غنچه رز، گاجره، زعفران، ترخون، آویشن وحشی، سنبل كوهی، بومادران هزاربرگ، دانه زیره سبز، شوید، دانه رازیانه، نعناع و هزاران هزار گیاه دیگر.

با آغاز فصل بهار، عرضه گیاهان خوراكی در بازار شهرهای چهارمحال وبختیاری رونق می گیرد و این استان به لحاظ داشتن ویژگی های خاص اقلیمی به خصوص آب و هوای مناسب برای رویش گونه های مختلف گیاهی، مستعد است.

گیاهان خوراكی و دارویی این منطقه بیش از 250 گونه است و این استان به لحاظ برخورداری از تنوع گونه ای كمیاب گیاهی از جمله' عرس ' و ' نارون ' و گیاهان جنگلی مانند ' زال ' و ' زال زالك ' و گیاهان خوراكی مانند ' كرفس '، ' تره كوهی' و ' سیر‌' به عنوان منطقه الگوی كشور محسوب می شود.

چهارمحال وبختیاری دارای منابع غنی گیاهان ایران است و این كتاب تمامی شناسه علمی گیاهان استان را دربرمی گیرد و بیش از یك هزار و 240 گونه گیاهی در استان شناسایی شده كه برخی از این گونه های گیاهی در سطح جهان فقط در چهارمحال وبختیاری وجود دارد.

برخی از گونه های گیاهی نظیر گونه های'گون'فقط در مناطق چهارمحال وبختیاری شناسایی شده و بومی و انحصاری این استان می باشد و برخی از این فلورها مانند گیاه ' كرفس' كه بانام چهارمحال وبختیاری ثبت جهانی شده، فلور استانهای منطقه زاگرس می باشد.

مهمترین گونه های گیاهان استان شامل گون، آستراگالوس در 22 تیپ به عنوان اصلی و سایر تیپ ها به عنوان گونه همراه با گیاهان از خانواده گرامینه، لگوم ها، مركبیان، چتریان و نعنایان می باشد.

هرساله به هنگام فصل بهار هزاران كیلو از انواع گیاهان خوراكی چهارمحال و بختیاری وارد بازار استانهای همجوار می شود و این گیاهان در وسعتی معادل یك میلیون و 400 هزار هكتار از عرصه های منابع طبیعی استان پراكنش دارد.

گیاهان دارویی از ارزش و اهمیت خاصی در تأمین بهداشت و سلامتی جوامع هم به لحاظ درمان و هم پیشگیری از بیماریها برخوردار هستند.

تحقیقات وسیعی برای یافتن فرآورده ها و مواد طبیعی دارویی گیاهی در طول تاریخ انجام شده اما نكته حائز اهمیت اینجاست كه تنها كمتر از 10درصد از مجموع 250 هزار گونه گیاهی جهان برای بیش از یك عملكرد زیست شناختی، شناسایی و مورد استفاده قرار گرفته اند.

به عبارت دیگر بر اساس آمارهای منتشره توسط (WHO)، تنها بین 35 تا 70 هزار گونه گیاه دارویی در طول زمان برای حداقل یك یا چند بار مورد مصرف قرار گرفته است.

در حال حاضر، 25درصد از داروهای موجود، منشا گیاهی دارند و 12 درصد داروها نیز از منابع میكروبی ساخته شده اند.

در بعضی آمارها ارزش تجارت جهانی گیاهان دارویی بالغ بر 43 میلیارد دلار در سال برآورد شده و طی آمار منتشره در اینترنت فروش فرآورده های گیاهی در سال 1997 بالغ بر 3/24 میلیارد دلارآمریكا بوده است.

گرایش عمومی جامعه به استفاده از داروها و درمانهای گیاهی و به طور كلی فرآوردههای طبیعی به ویژه در طی سالهای اخیر روبه افزایش بوده و مهمترین علل آن، اثبات اثرات مخرب و جانبی داروهای شیمیایی از یك طرف و ایجاد آلودگی های زیست محیطی كه كره زمین را تهدید می كند از سوی دیگر بوده است.

اما با این حال در كشورهای توسعه بافته استفاده از گیاهان داروی در حال رشد است و بیش از 60 درصد مردم آلمان و بلژیك و 74 درصد انگلیسیها تمایل به استفاده از درمانهای طبیعی گیاهی دارند.

یكی از دانش آموختگان داروسازی دانشگاه های آلمان و مهندسی بایتكنولوژی گفت: گیاهان دارویی نقش مهمی در بهبودی بیماران دامی و عوارض ناچیزی دارد.

دكتر ' اكبر كوهرنگ بهشتی ' در سفر به شهركرد به ایرنا گفت: در ایران، اكنون دو تا سه شركت در زمینه تولید گیاهان دارویی وجود دارد در حالی كه در آلمان بیش از 18شركت در زمینه تهیه داروهای گیاهی دامی و مكمل های غذایی فعالیت دارند.

وی تصریح كرد: اروپا با وضعیت آب و هوایی خاصی كه دارد در تهیه علوفه برای دامهای خود از گیاهان دارویی استفاده می كند.

این محقق یادآور شد: اثرات داروهای شیمیایی در برخی موارد قابل پیش بینی نیست در حالی كه گیاهان دارویی اثرات دارویی و شیمیایی كمتری دارند.

به گفته وی، مصرف گیاهان دارویی تولید شده در ایران در یك حركت آغازین قرار دارد و با توجه به اینكه فناوری های مختلفی در ایران به دست آمده و با وجود تخصص بالای پزشكان و دامپزشكان ایرانی آینده روشنی در این زمینه در كشور وجود دارد.

یك كارشناس رشته علوم دارویی و داروسازی گفت: توسعه كشت گیاهان دارویی در امر توجه داروسازان به علم فارماكولوژی در چهارمحال وبختیاری بسیار موثر است.

'مریم سادات حسینی ' در گفت وگو با ایرنا افزود: وجود گیاهان دارویی نظیر بابونه ، گل ختمی و شیرین بیان در استان برای در درمان بسیاری از امراض به ویژه آلرژی های فصلی كه در چهارمحال و بختیاری شایع است، مفید تشخیص داده شده است.

وی گفت: استفاده از گیاه گل برنجاس كه در بیشتر نقاط استان یافت می شود، بر كنترل سندرم روده تحرك پذیر (IBS) بسیار مفید بوده و در مراجع پزشكی مطرح شده است.

سادات حسینی اظهار داشت: گیاه معطر و بومی كرفس كوهی نیز كه مختص كوهستان چهارمحال و بختیاری است، باعث تقویت و افزایش هوشیاری در بین افراد می شود.

به گفته وی؛ در زمان حاضر بیش از 150 گونه گیاه دارویی و با خواص درمانی در چهار محال و بختیاری شناسایی شده و فرآوری و تولید گیاهان دارویی می تواند زمینه اشتغال بسیاری از جوانان جویای كار را فراهم و چهارمحال بختیاری را بدل به منطقه تولیدگیاهان دارویی كند.